VELTAVA (odcinek Lipno) – Próchno w kajaku

Rzeka górska

Ujście do Łaby

Opis wg. www.raft.cz

Vltava (Wełtawa) ma swoje źródła na Sumavie w pobliżu Czarnej Góry na wysokości 1172 m.n.p.m. Vltava jest druga co do wielkości rzeką Czech i ma najdłuższy bieg w granicach tego kraju ( 430 km). Od źródeł w Sumavie płynie w kierunku południowo wschodnim, a za Vyssim Brodem skręca na północ i ten kierunek utrzymuje aż do ujścia do Łaby koło Mełnika na wysokości 155 m.n.p.m.

Górny odcinek aż do Borova Lada ma charakter potoku o szybkim prądzie i dużym spadku. Niestety jako że jest to teren w PN Sumava płyniecie jest zabronione.Dalej do zapory nad Lipnem rzeka meandruje a jedyna przeszkoda są zwalone drzewa. mamy tez ograniczenia dotyczące czasu płynięcia i ilości lodzi na odcinku. Pod Lipnem mamy odcinek , który przy puszczeniu odpowiedniej ilości wody jest najtrudniejszym odcinkiem wody górskiej w Czechach. Najtrudniejsze miejsca górnego łatwiejszego fragmentu to „Vanuv skok ” ( WW VI-) , „Żelezniak „ (WW III+) oraz kończąca ten fragment „Loucovicka kaskada” ( WW IV). Dolny najtrudniejszy fragment rozpoczynają słynne „Vrata” (WW IV+) , dalej mamy „Skviru” ( WW V+) , „Schody” (WW V) i na sam koniec „Certove Steny” ( WW IV+).

Poniżej zapory Lipno II od Vyssiego Brodu rzeka płynie przez Krumlovską Vrchowiną i jest już tylko umiarkowanie trudna.Od Czeskich Budziejowic Vltava jest rzeka nizinną.

Trudność rzeki :

Odcinek		Km rzeki	Spadek	Trudność
górny	Kvilda – Borová Lada	424.3 – 416.6	7,0 ‰	WW I-II
	Borová Lada – Horní Vltavice	416.4 – 403.0	6,0‰	WW I
	Horní Vltavice – Lenora	403.0 – 396.3	4,0‰	ZWC+
środkowy	Lenora – Soumarský most	396.3 – 389.8	6,1‰	ZWC
	Soumarský most – Nová Pec	389.3 – 363.7	1,2‰	ZWB
	Nová Pec – hráz Lipno I	363.7 – 329.5	0,0‰	ZWA
	hráz Lipno I – Loučovice	329.5 – 322.0	15,0‰	WW III – IV
	Loučovice – hráz Lipno II	322.0 – 318.7	40,0‰	WW IV – V+
dolny	Vyssi Brod – C.Budejovice	318.7 – 240.0	1,8 ‰	WW I- ZW
dolny	C.Budejovice – ústí do Labe	240.0 – 0.0	0,5‰	ZWB

Wodowskaz : Lenora 65 cm dla odcinka od Bor. Lady ,odcinek od H. Vltavice – 45 cm ; Vyssi Brod 65 cm dla odcinka dolnego. Dla płynięcia odcinka poniżej zapory Lipno wymagane jest puszczenie wody w granicach od 8 do 30 m3/s, optimum to 20 do 25 m3/s.

KILOMETRAŻ

329.5km	wysoki 16m, jaz zapory Lipno I ,drogi 163, dalej zazwyczaj bez wody
329,4km	start slalomu po prawej , (705 m n. p. m.) bystrze WW III+ kładka dla pieszych do stacji kolejowej
329,2km	Stacja kolejowa Lipno po lewej + 50 m „Váňův skok” WW IV ,
328,9km	wysoki 1 m, pochyły meta trasy slalomowej , dalej bystrza WW III – IV
328,2km	ruiny mostu kolejowego , walec WW IV „Železňák“, przechodzi w bystrze WW III, po lewej zakład przemysłowy
327,5km	dla pieszych, początek pierwszego jeziora
327,2km	drogowy ,po lewej i po prawej Loučovice , po lewej stacja kolejowa
327,0km	krótkie bystrze WW III pomiędzy jeziorami (200 m)
326,1km	wysoki 0,9m !! , silny odwój za jazem !!
325,9km	dla pieszych , Loučovice po lewej papiernia , najazd do „Loučovickiej kaskady” WW IV+, betonowy brzeg . słupy budynku papierni po lewej , 3 walce !! lepiej po prawej
325,5km	po prawej, koniec odcinka (655 m n.p. m.), dalej następuje najtrudniejszy odcinek aż do zapory Lipno II
325,4km	wysoki 2 ,5 wysoki przez trudny prz epust „Vrata” !! ,dalej ciągłe bystrza WW IV, niebezpieczeństwo zwalonych drzew
324,5km	po lewej, najtrudniejsze miejsce „Škvíra“, wzburzona katarakta WW IV+ – V + z bardzo trudnym napłynięciem, po prawej podmyty kamień z syfonem;koniecznie obejrzeć , początek rezerwatu „Čertova stěna”
324,2km	„Čertova stěna”, bystrze WW IV
323,9km	po lewej , należy obejrzeć kataraktę „Schody“ stopnie WW IV – V z dużymi spadkami i odwojami, spływać po lewej albo od lewej do prawej i z powrotem na środek. Dalej odcinek zblokowanych bystrzy do WW IV+.
321,7km	po lewej stacja kolejowa Čertova stěna , trudności spadają do WW III – II, ale cały czas trzeba uważać na zwalone drzewa. przy drodze
320,7km	koniec bystrzy początek spiętrzenia Lipno II
319,1 km	wysoki 10m , jaz zapory Lipno II

Mój Komentarz

Co roku w ostatnim tygodniu sierpnia z zapory Lipno I puszczana jest woda umożliwiająca spływanie tego najtrudniejszego odcinka Vełtawy. Przy okazji odbywa się wiele zawodów kajakowych ( slalom i zjazd) jak i raftowych. My byliśmy tam pod koniec sierpnia 2012 r.

W przerwach między zawodami możliwość pływania maja wszyscy chętni a tych nie brakuje. Rzeka jest jednak na tyle szeroka , że mimo sporego tłoku da się płynąć bezkolizyjnie. Woda spuszczana z zapory jest wyjątkowo ciepła jak na wodę w górskiej rzece,ma też niestety ten minus że jest dość mętna i nieco 'pachnie”. Emocji które oferuje rzeka jest jednak tak wiele że przeszkadza to tylko na początku.

Zaraz za jazem zapory zaczyna się kilkusetmetrowy odcinek slalomowy.Ma on niestety ten minus że kajaki trzeba donieść na start, najwygodniej jest to zrobić od stacji kolejowej zlokalizowanej na lewym brzegu rzeki. W czasie gdy trwa impreza dojazd z kajakami pociągiem od stacji Čertova stěna do stacji Lipno jest darmowy.

Miejsce startu - wypłaszczenie za meta slalomu — Miejsce startu – wypłaszczenie za metą slalomu

Niemniej zdecydowana większość zmotoryzowanych uczestników dojeżdża do parkingu zlokalizowanego za metą slalomu skąd mamy dość wygodne zejście do spokojnego fragmentu rzeki. Nieco wyżej jest jeszcze jeden parking ,ale ten jest zarezerwowany tylko dla uczestników zawodów. Ruchem reguluje policja wiec raczej nie ma szans aby tam się dostać.

Pierwsze bystrze,płynie Paweł,Michał i Kolins

Dosłownie kilkadziesiąt metrów za miejscem wodowania mamy pierwsze jeszcze dość łatwe i szerokie bystrza. Zaraz potem zaczyna się las, rzeka się zwęża i mamy kilka dość trudnych przejść do WW IV z silnymi walcami i dużymi spadkami. Miejsce to można obejrzeć z drogi jadąc na miejsce startu.

Pierwsze trudne przejścia - płynie Kowal — Pierwsze trudne przejścia – płynie Kowal

Potem następuje wypłaszczenie za którym widać zabudowania fabryki.To oznacza ze zbliża się „Żeleźniak”.

Fragment spokojniejszej wody przed "Żeleżniakiem" — Fragment spokojniejszej wody przed „Żeleżniakiem”

Sam ” Żeleźniak” nie jest aż tak trudny, mamy co prawda dość wysokie fale i spadki ale jest szeroko i wybór drogi nie sprawia kłopotu, czyli w sumie góra WW III+.

"Żeleźniak" płynie Prosty — „Żeleźniak” płynie Prosty

Bystrze kończy się za mostkiem dla pieszych , wpływamy na jezioro zaporowe.

Szczepan i Jarek na początku jeziora — Szczepan,Prosty,Kowal, Jarek i Misiek na początku jeziora

Dalej mamy około 1,5 km względnie spokojnej wody. Za mostem drogowym w Loučovicach mamy nieprzyjemny jaz z silnym i regularnym odwojem podzielony betonowymi ostrogami których niestety nie widać z korony jazu. Trzeba sie dobrze rozpędzić i wszystko jest w porządku pod warunkiem że nie trafimy na ostrogę. Kto nie lubi takiego ryzyka najwygodniej przeniesie jaz po lewej stronie.

Po 500m mamy kładkę dla pieszych a po lewej budynki papierni co sygnalizuje że zbliżamy się do Loučovickiej kaskady. Wielkiej filozofii tam nie ma im bardziej po lewej tym trudniej , przy prawego brzegu to prawie „droga emerytów”.

Jarek i Misiek walcza na falach — Jarek i Misiek walczą na falach

Jeżeli jednak wybierzemy lewa stronę to mamy okazje zmierzyć się z potężnymi falami, na których utrzymanie równowagi wcale nie jest łatwe. Jeżeli nawet zdarz się wywrotka to już za chwile mamy spokojna wodę na której można się wyłapać albo wstać eskimoską.

Ostatnie fale kaskady -Jarek płynie ,a Misiek wstaje po wywrotce

Zaraz za kaskadą a przed widocznymi budynkami kolejnej zapory, mamy po prawej stronie koniec I odcinka. Następny II zaczyna się za słynnym „oknem”.

O ile na górnym odcinku miejsca trudniejsze sa przeplatane łatwiejszymi odcinkami, o tyle za oknem nie tylko trudności rosną co najmniej o stopień i praktycznie nie ma ani chwili wytchnienia. Ten odcinek to ciągłe WW IV z miejscami WW V. Pierwsze spłyniecie winniśmy odbyć w towarzystwie kogoś, kto dobrze zna ten odcinek, ale i tak musimy liczyć przede wszystkim na siebie.Umiejętność pewnego wstawania eskimoska w każdych warunkach jest niezbędna albowiem szybkie wyłapanie się po wywrotce jest praktycznie możliwe .W najlepszym wypadku oznacza to liczne obicia i siniaki.

Zanim się zdecydujemy na płyniecie tego odcinka trzeba go obejrzeć, co najłatwiej zrobić ze szlaku pieszego biegnącego po lewej stronie rzeki

Najtrudniejsze miejsce tego odcinka to tzw. „skvira” zwana tez „krwawą ruką”. Ze względu na niebezpieczny charakter ta kaskada bywa z reguły obnoszona nawet przez bardzo doświadczonych kajakarzy.

Kulminacyjnym miejscem tego odcinka sa słynne „Diabelskie schody” kilkusetmetrowy odcinek dużych spadków z licznymi i mocnymi odwojami potrafiącymi zatrzymać nawet bardzo wyporny kajak.

Za schodami rzeka stopniowo się uspokaja, ale cały czas trzeba uważać na sterczące w nurcie drzewa. Najlepsze miejsce zakończenia to łąka przy stacji Čertova stěna. Komu jeszcze mało może najbliższym pociągiem zabrać się na górę z kajakiem aż do jazu zapory Lipno I.

Pakowanie kajaków na koncu odcinka przy stacji — Pakowanie kajaków na końcu II odcinka przy stacji

Reasumując Veltawa na odcinku pomiędzy zaporami Lipno to naprawdę rzeka z „górnej półki” . Pierwszy odcinek mimo sporych trudności jest jednak w miarę bezpieczny i dostępny nawet dla średnio – zaawansowanych kajakarzy.

Odcinek dolny za oknem to trasa tylko dla najlepszych. Wyjazd na Lipno polecam jednak serdecznie każdemu niezależnie od jego umiejętności. Jeżeli mamy raft to pierwszy odcinek przy odpowiednim doborze załogi gwarantuje pyszna zabawę , drugi stanowi spore wyzwanie.